مقایسه اثر لوامیزول، هیدروکلراید و ارگوسان بر برخی فاکتورهای رشد و ایمنی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss)

چکیده استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های تجاری برای کنترل بیماری‌ها دارای اثرات زیان‌باری است که تلاش برای یافتن جایگزین‌های مناسب این مواد را گریزناپذیر نموده است. در این پژوهش تأثیر تجویز خوراکی پودر ارگوسان و لوامیزول بر فاکتورهای خونی و تحریک ایمنی غیراختصاصی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان مورد بررسی قرار گرفت. 450 ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) به 3 گروه و هر گروه در 3 تکرار تقسیم گردیدند. تیمار اول، ماهی تغذیه شده با خوراک شامل پودر لوامیزول و تیمار دوم، تغذیه شده با خوراک شامل پودر ارگوسان و تیمار شاهد که با غذای معمولی تغذیه گردیدند. تیمارها به‌مدت 60 روز با خوراک‌های تجربی تغذیه شدند. زیست‌سنجی در روز صفر، 30 و 60 صورت گرفته و شاخص‌های رشد (ضریب رشد ویژه، درصد افزایش وزن، ضریب تبدیل غذایی، ضریب چاقی و بازده پروتئین جیره) بین تیمارهای مقایسه گردید. در انتهای دوره نمونه خون از تیمارها تهیه و فاکتورهای خون‌شناسی (تعداد گلبول‌های سفید، تعداد گلبول‌های قرمز، میزان هموگلوبین، هماتوکریت و اندیس‌های گلبولی MCV، MCH، MCHC و ایمنی‌شناسی (فعالیت لایزوزیم سرم، اندازه‌گیری قدرت باکتری‌کشی سرم) مقایسه گردید. نتایج نشان داد که بیش‌تر فاکتورهای رشد در گروه تغذیه شده با ارگوسان و لوامیزول نسبت به تیمار شاهد به‌طور معنی‌داری بهبود یافت (05/0P<). میزان فعالیت لایزوزیم سرم نیز افزایش معنی‌داری در تیمار تغذیه شده با لوامیزول نشان داد (05/0P<) هر چند این افزایش در مورد تیمار تغذیه شده با ارگوسان معنی‌دار نبود (05/0P>). بر خلاف افزایش قدرت باکتری‌کشی سرم در تیمار ارگوسان و لوامیزول نسبت به تیمار شاهد، این افزایش نیز از نظر آماری معنی‌دار نبود (05/0P>). فاکتورهای خونی ماهیان در تمام تیمارها بعد از 60 روز تغذیه با جیره‌های آزمایشی بدون تفاوت معنی‌دار بودند (05/0P>). به‌طورکلی می‌توان نتیجه گرفت که ارگوسان و لوامیزول قادر به بهبود شاخص‌های رشد و برخی پاسخ‌های ایمنی ماهی قزل‌آلا می‌باشند و بنابراین می‌تواند در پرورش ماهی قزل‌آلا برای تحریک رشد و ایمنی استفاده شود.